Jaarlijks komen er ruim 40.000 arbeidsmigranten naar Nederland, op zoek naar een betere toekomst. Ze verwachten een goedbetaalde baan en een veilig onderkomen. Eenmaal in Nederland valt deze droom al snel in duigen. Ze maken lange dagen, worden onderbetaald en wonen onder erbarmelijke omstandigheden. Ze worden slachtoffer van mensenhandel.
De vervelende banen
Arbeidsmigranten uit Polen, Roemenië, Portugal en andere landen doen cruciaal werk in Nederland. Ze werken veelal op de land- en tuinbouw, slachthuizen en distributiecentra. Het zijn de vervelende banen waar maar weinig Nederlanders voor aan te sporen zijn. Het zijn arbeidsmigranten die ervoor zorgen dat er vers fruit en groenten in de supermarkt ligt en dat jij je pakketje de volgende dag al in huis hebt. Ze zijn dus hard nodig en logischerwijs zou men denken dat ze daarmee een sterke positie hebben. Niks is minder waar. Een groot deel van de arbeidsmigranten heeft geen idee wat ze precies tekenen bij hun contract en wat hun rechten zijn. Dat maakt hen kwetsbaar en sommige uitzendbureaus en bedrijven maken daar handig gebruik van.
Mensonterende leefomstandigheden
Ze wonen met grote groepen in kleine woningen, soms zelfs in containers. Daar betalen ze de hoofdprijs voor. De kosten lopen op tot wel 1500 euro per maand voor een sobere container waar 4 bedden instaan. Het zijn bizarre prijzen voor iets wat je nauwelijks een woning kunt noemen. Om de huurprijs te kunnen betalen werken ze 10 tot 12 uur per dag om rond de 900 euro per maand te kunnen verdienen. Het kleine beetje geld wat ze overhouden geven ze uit aan eten en het onderhouden van familie.
De woningen zijn smerig, ze slapen op kapotte bedden en dunne matrassen en er is weinig tot geen ventilatie en verwarming. Het is een misvatting dat arbeidsmigranten dit alles niet als uitbuiting of erg zien. Een deel vertrekt daarom naar België of Duitsland, op zoek naar betere omstandigheden. Toch zijn er ook arbeidsmigranten die blijven. Dat heeft vooral als reden dat wanneer ze weggaan, ze dakloos zijn en hun zorgverzekering verliezen. Bovendien hebben ze simpelweg geen geld over aan het eind van de maand om een nieuwe woning te zoeken of af te reizen naar een ander land.
De uitbuiters
Onder de uitbuiters verstaan we natuurlijk de werkgever. Dit kan een bedrijf zijn maar ook instanties zoals uitzendbureaus maken zich hier schuldig aan. Doordat de contracten die worden opgesteld en het werven van arbeidsmigranten legaal is, is er weinig zicht en controle. Op papier kan er wel gehouden worden aan de wettelijke regels omtrent arbeidsvoorwaarden en minimumloon, maar in de praktijk wijken ze daar vanaf. Dit kunnen ze makkelijk doen doordat de arbeidsmigranten geen tot weinig Nederlands spreken.
Hoewel het probleem zich al jaren voordoet, blijkt een oplossing nog niet in het verschiet. Arbeidsmigranten zijn onmisbaar voor de Nederlandse economie. Toch zijn er signalen van dat arbeidsmigranten steeds vaker onze buurlanden opzoekt. Wellicht is dat reden genoeg voor de overheid om in actie te komen.
Melden
Gevallen van arbeidsuitbuiting kun je (anoniem) melden bij de Inspectie SZW. Dit kan ook als je een vermoeden heeft van arbeidsuitbuiting.
De Inspectie SZW telefonisch bereiken op:
0800 – 5151
+31 70 – 333 5678 (vanuit het buitenland)
