Mensenhandel zien we terug in drie verschillende vormen. Een daarvan is criminele uitbuiting, hierbij wordt iemand gedwongen tot crimineel gedrag of bedelarij. De buit gaat hierbij naar de uitbuiter, iemand die de macht heeft over het slachtoffer, bijvoorbeeld omdat hij/zij diens paspoort bezit of op een andere manier druk kan uitoefenen.
Soorten criminele uitbuiting
Gedwongen diefstal is de meeste herkenbare vorm van criminele uitbuiting. Het gaat vaak om minderjarigen die diefstallen plegen in het bijzijn of in opdracht van anderen. Een volwassenen kan ook gedwongen worden tot het plegen van diefstal.
Gedwongen bedelarij kent meerdere vormen. Kwetsbare personen worden gedwongen om te bedelen of dingen te verkopen op straat. Hun uitbuiter houdt ze van een afstand in de gaten.
Gedwongen drugscriminaliteit kan zowel over het smokkelen, verhandelen als produceren van drugs gaan. Bij het smokkelen moet het slachtoffer de drugs van A naar B brengen met alle risico’s van dien. Het slachtoffer kan de drugs ook moeten verhandelen. Drugsproductie wordt vaak gedaan door mensen die illegaal in Nederland zijn, hun kwetsbare positie maakt ze doelwit voor uitbuiting.
Katvangers of moneymules worden gebruikt om een auto aan te schaffen, een bankrekening te openen of een bedrijf te starten zodat de werkelijke eigenaar uit beeld blijft. Ook worden ze ingezet voor het witwassen van geld.
Herkennen van criminele uitbuiting
Deze vormen van uitbuiting zijn lastig te herkennen omdat het slachtoffer vaak wordt gezien als dader. Het slachtoffer zit vast in een groot, internationaal en crimineel web en ziet niet in dat hij/zij zelf het slachtoffer is. Dit maakt het erg lastig om hulp te zoeken.
Des te belangrijker is het dus voor anderen om de signalen van mogelijke criminele uitbuiting te herkennen. Bij een vermoeden van criminele uitbuiting is het belangrijk het gesprek aan te gaan met het slachtoffer. Je weet vaak nog niet wie de dader is en het is juist belangrijk hierachter te komen. Daarnaast is het van groot belang de veiligheid van het slachtoffer te waarborgen, hiervoor is het goed hulp in te schakelen. In nood kan dit 112 zijn en bij vragen kan je terecht bij het AVIM, een speciale afdeling van de politie.
